Wzrost świadomości konsumenckiej, zmiany klimatyczne i potrzeba bardziej zrównoważonego podejścia do produkcji żywności sprawiają, że rolnictwo ekologiczne staje się nie tylko alternatywą, ale realną odpowiedzią na wyzwania współczesnego sektora rolnego. Wprowadzenie ekologicznych metod produkcji wiąże się jednak z koniecznością spełnienia szeregu wymagań oraz przejścia procesu certyfikacji, który potwierdza zgodność gospodarstwa z przepisami unijnymi i krajowymi.

Podstawowe wymagania formalne w rolnictwie ekologicznym

Aby ubiegać się o certyfikat rolnictwa ekologicznego, producent musi spełnić określone wymogi formalno-prawne, zgodne przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego, w tym z Rozporządzeniem (UE) 2018/848 oraz krajową Ustawą o rolnictwie ekologicznym np.:

• Gospodarstwo musi być położone na terytorium Polski i obejmować minimum 1 ha użytków rolnych.
• Minimalna powierzchnia działki zgłaszanej do programu to 0,1 ha.
• Przynajmniej 30% uzyskanego plonu musi być przeznaczone do sprzedaży lub przetwórstwa.
• Obowiązuje prowadzenie planu działalności ekologicznej i – w przypadku produkcji paszowej – zapewnienie odpowiedniej obsady zwierząt gospodarskich.
• Produkcja musi odbywać się zgodnie z zasadami wykluczającymi stosowanie syntetycznych środków ochrony roślin, nawozów sztucznych czy GMO.

Etapy procesu certyfikacji rolnictwa ekologicznego

Droga do uzyskania statusu gospodarstwa ekologicznego obejmuje kilka kluczowych kroków:

1. Zgłoszenie i dokumentacja wstępna
   Producent przesyła formularz zgłoszeniowy wraz z niezbędnymi załącznikami oraz potwierdzeniem opłaty rejestracyjnej do wybranej jednostki certyfikującej.
2. Weryfikacja i podpisanie umowy
   Jednostka dokonuje przeglądu dokumentacji zgłoszeniowej (Zgłoszenia, Wniosku o certyfikację oraz innych przesłanych dokumentów). Po pozytywnej ocenie dokumentów podpisywana jest umowa o certyfikację.
3. Kontrola gospodarstwa
   Inspektor przeprowadza kontrolę urzędową – ocenie podlega nie tylko stan upraw, ale również sposób przechowywania środków produkcji, separacja od części konwencjonalnych, znakowanie oraz prowadzona w gospodarstwie dokumentacja.
4. Ocena zgodności i wydanie certyfikatu
   Na podstawie protokołu z kontroli, jednostka certyfikująca podejmuje decyzję o wydaniu certyfikatu zgodności. Certyfikaty wydawane są na okres do 18 miesięcy wyłącznie w formie elektronicznej, przy użyciu zintegrowanego skomputeryzowanego systemu weterynaryjnego (system TRACES).
5. Nadzór nad wydanym certyfikatem

Jednostka certyfikująca sprawuje nadzór nad wydanymi certyfikatami. Nadzór ten sprawowany jest w sposób ciągły, poprzez prowadzenie kontroli doraźnych, pobieranie próbek, analizę zmian w statusie czy warunkach produkcji zgłaszanych przez Producenta do Jednostki.

W ramach sprawowanego nadzoru do 15 maja każdego roku Producent przesyła do Jednostki „Plan produkcji”.

Korzyści z posiadania certyfikatu ekologicznego

Wielu rolników postrzega certyfikację ekologiczną jako wyzwanie, jednak jej uzyskanie otwiera szereg nowych możliwości – zarówno rynkowych, jak i środowiskowych:

• Wiarygodność i zaufanie klientów
  Certyfikat to oficjalne potwierdzenie jakości – konsumenci coraz chętniej sięgają po produkty oznaczone symbolem „zielonego listka”, utożsamianym z kontrolowaną produkcją ekologiczną.
• Dostęp do nowych kanałów sprzedaży
  Gospodarstwa ekologiczne z certyfikatem mogą wprowadzać swoje produkty na rynki lokalne, ogólnopolskie, a także eksportowe. Handel w ramach grup producenckich i platform ekologicznych to dziś realna szansa na zwiększenie rentowności.
• Wsparcie finansowe i dopłaty unijne
  Udział w programach ekologicznych pozwala na uzyskanie dopłat rolno-środowiskowo-klimatycznych, które znacząco poprawiają bilans finansowy gospodarstwa.
• Długofalowa ochrona gleby i środowiska
  Praktyki ekologiczne, takie jak płodozmian, kompostowanie czy stosowanie naturalnych środków ochrony roślin, przyczyniają się do poprawy żyzności gleby i bioróżnorodności na polach.

Nowoczesne podejście do certyfikacji – elastyczność i partnerstwo

Wybór jednostki certyfikującej to nie tylko decyzja administracyjna. Dla rolnika to partnerstwo na lata – warto więc postawić na podmiot, który oprócz wysokiego poziomu profesjonalizmu oferuje także elastyczne podejście, przejrzystość procedur oraz możliwość uzyskania informacji na każdym etapie procesu. Coraz więcej gospodarstw decyduje się na współpracę z wyspecjalizowanymi firmami takimi jak eCO₂ sp. z o.o. – znaną z indywidualnego podejścia, sprawnej komunikacji i eksperckiej wiedzy.

Dzięki wdrożeniu zintegrowanych systemów informacyjnych i transparentnemu systemowi kontroli, eCO₂ certyfikuje nie tylko produkcję ekologiczną, ale również systemy QMP, QAFP czy integrowaną produkcję roślin, wspierając tym samym rozwój zrównoważonego rolnictwa w Polsce.

Podsumowanie

Uzyskanie certyfikatu rolnictwa ekologicznego nie musi być skomplikowane – kluczowe jest zrozumienie procesu i wybór odpowiedniej jednostki certyfikującej. Dla wielu gospodarstw ekologicznych to krok w stronę profesjonalizacji produkcji, poprawy rentowności i trwałego związania się z rynkiem premium. To także realna inwestycja w przyszłość – zarówno gospodarstwa, jak i środowiska.